Nhưng
Có điều gì đó rất xa. Không bị cái rầm rĩ của cầu cảng làm thay đổi. Ảnh minh họa. Dòng suối là một chứng tích cho sự sinh thành văn hóa lấy ứng xử với tự nhiên mà kiến lập cái ăn. Đồi rừng để lại một dư ba văn hóa đa tầng của đất Yên Mông này. Bến sông cổ xưa và quan trọng nhất đã góp phần giữ lại cho ngoại thành nếp sống cổ truyền.
Thời kì như ngừng trôi. Dựng nhà. Dòng sông thoáng hiện rồi ngại ngùng xuôi về phía Trung Hà nhưng vẫn không quên gửi lại vị gió mát lành cho vườn tược.
Trăm thứ lâm sản đã xuống bến về xuôi. Mỗi con ngòi. Lặng đến mơ màng.
Vào phố chợ chợt gặp bác thợ già đang hặm hụi đóng thuyền. Dọc theo con đường ấy tôi bắt gặp ngòi Thia hoang dã. Cái mặc. Nhưng. Đổi họ. Nếp nghĩ của tổ tiên xưa mạch lạc như đường nét phong thủy. Lặng đọng ngoài cầu ngòi Thia. Trăm thứ hoa trái xuống thuyền về xuôi. Ở đâu có ruộng là ở đó có sự đầm ấm lạ lùng của một đời sống nông nghiệp.
Con sông hung tợn trong tùy bút Nguyễn Tuân đã từng a dua với Thủy Tinh dâng nước lên núi Tản. Nết ăn ở của người đường xuôi ngược bến đò lên làm sang phố mới. Mười năm có phải là chỉ mới bữa qua đâu mà đất ngoại thành vẫn bình yên thế? Thành phố còn rất trẻ nhưng ngoại thành chưa kịp già đi trong tâm khảm mỗi người. Chỉ dăm bước chân lại đã thấy chàng trẻ trai đang loay hoay sửa chiếc lồng bẫy lên đồi bẫy chim rừng.
Lại như chưa hề đổi thay. Vắng lặng đã thành một phép thanh lọc những thói thường chợ búa. Và để rồi. Như muốn thay tên. Từ đây nhìn xuống. Ngoài bến Bún để mảnh đất này lặng lẽ xanh tươi như một chốn "đào hoa nguyên kí" không có tuổi. Chính bến sông này là nơi giao tiếp. Tiếng lợn dụi mõm trong chuồng. Đổi trác đặc biệt nhất. Sông chưa rời phố. Chính sự hoang sơ. Lập làng của người Việt xưa.
Không bị nhịp sống thương trường lấy đi nếp sinh hoạt bình dị quê kệch. Lại có bao thứ hàng hóa. Ai chợt nao lòng nhớ quê hương thì vẫn còn đấy một lối đi về…. Có nhẽ ắt đã chìm vào quên lãng. Bên ngoài là cửa hàng. Đàn gà mải kiếm mồi nhao ra bề ngoài đường nhựa. Một sinh khí làng quê đôn hậu. Tôi được nghe kể: Xưa. Con đường độc nhất vô nhị ấy được định danh bằng một tấm bảng gỗ viết sơn trắng.
Nước đã lặng. Bên lề cỏ hoa đồng nội vẫn trổ bông tím biếc khiến bước chân người khách từ phố thị thêm ngỡ ngàng để rồi cứ đi tiếp mãi như đang bị hút hồn bởi vẻ hoang vu. Rừng vẫn hẹn sông. Qua ngòi Thia là đò bến Bún. Quán xá ở đây là những căn nhà bé nhỏ nép dưới lùm cây.
Người dân ở đây không cần ngược ra phố. Nắng cuối thu yên ả lọt qua kẽ lá điểm những chấm sáng trên thềm nhà tĩnh lặng.
Con ngòi chắt từng giọt nước rơi từ lá rừng tìm ra sông mà hợp lưu nhưng lại như thể đang ngược sông đưa nước vào rừng thẳm. Bên trong vẫn là vườn cây ao cá. Thương gia ngược bến lên đây sinh sống. Con sông từng biến những quà đồi xanh tươi ven đất cổ Hòa Bình thành những hòn non bộ.
Thật lạ. Ngoại ô là một xã nằm men bờ sông Đà. Cố giấu đi quá khứ trên thượng nguồn hiểm ác mà làm thân với bờ bãi trung du. Bóng cây như cũng chững lại trên mép sân gạch mộc lát nghiêng mà khắc nghi một dấu chân ai từng để lại.
Con đường nhỏ xuống đến khu phố nhỏ mươi hàng quán. Nhưng. Có nhẽ sẽ chẳng có ở đâu sự mộc mạc đến từ một nhịp sống chậm dãi và hiền hòa như chốn này. Đứng từ chiếc cầu bê tông trên ngòi nhìn xuống cả một dải đồi chợt gợi cho ta nghĩ tới cái mạch sống.
Bao thợ thuyền. Chỉ qua một quèn sông phù sa đặc sánh. Dòng nước hiền hòa bé nhỏ được bản mường giữ giàng vẫn nguyên dòng xanh trong mà không bọ vùi lấp bởi cái tình cờ của thành thị hóa. Ruộng mùa này đang để ải.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét