Tất cả Đừng để rơi thêm chân tượng!

Đây không phải lần đầu tượng Trần Nguyên Hãn gặp sự cố. Theo mỏng khảo sát hiện trạng tượng đài ở TP.HCM của Sở VH-TT-DL, do được tạo hình trái quy luật, dáng ngựa bị thụt lùi thay vì lao lên phía trước, nên hai chân sau của ngựa bị gãy nhiều lần; đuôi ngựa không có điểm tựa mà chỉ chịu lực từ cuống đuôi nên cũng thường bị gãy, phải gia cường liên tiếp. Không chỉ tượng Trần Nguyên Hãn, 11 tượng đài khác từ trước năm 1975 còn lại đến nay ở đô thị như tượng Thánh Gióng, Trần Hưng Đạo, Phan Đình Phùng, tượng đài biểu trưng tại Hồ Con Rùa..., Hồ hết có "vấn đề" về nội dung, ý nghĩa, mỹ thuật, kỹ thuật, chất liệu, vị trí. Theo đánh giá của các chuyên gia, trong số này chỉ có tượng đài Đức Bà Hòa Bình ở quảng trường Công xã Paris và tượng đài Khổng Tử trên đường Hải Thượng Lãn Ông, là đạt chất lượng theo các tiêu chí kể trên. 10/12 tượng trước năm 1975 đã xuống cấp và bị đánh giá thấp về nghệ thuật Từ năm 2008, các đơn vị gồm Sở VH-TT-DL, Sở Quy hoạch - kiến trúc, Hội Kiến trúc sư, đã kết hợp khảo sát, đánh giá hiện trạng tượng đài trên địa bàn TP và đề xuất chương trình nghiên cứu định hướng phát triển. Khi đó, các đơn vị có kiến nghị bước đầu đối với nhóm tượng trước 1975 qua ba phương án: tượng đài cần xây dựng mới ở vị trí cũ gồm tượng đài Trần Hưng Đạo (công trường Mê Linh), Thánh Gióng; tượng đài cần nghiên cứu có thể thay thế bằng tượng khác gồm tượng đài Trần Hưng Đạo (huyện Cần Giờ), Quang Trung, An Dương Vương; tượng đài cần sang sửa, cải tạo, nâng cấp là tượng đài biểu tượng Hồ Con Rùa. Gần đây, ngày 11/7, một cuộc họp với sự tham dự của 10 đơn vị nghề nghiệp, hội chuyên ngành được tổ chức để góp quan điểm hoàn chỉnh dự thảo Hệ thống tiêu chí xây dựng tượng và tượng đài tại thành thị. Chủ trương về ứng xử với hết thảy tượng đài hiện ở tỉnh thành, trong đó có 12 tượng trước năm 1975, là rất rõ ràng. Tức là, không phải đến khi tượng Trần Nguyên Hãn gãy chân, người ta mới... Lo. Câu chuyện không chỉ riêng tượng đài Trần Nguyên Hãn, vốn được đánh giá là chưa tương xứng với quảng trường trọng điểm TP.HCM mà là tình trạng chung của nhiều trường hợp khác cần được xử lý nhanh chóng như tượng Lê Lợi từng được đặt ở đường Hùng Vương (hiện đã dời về công viên Phú Lâm để nhường chỗ cho cây cầu vượt), tượng Quang Trung lại đứng trước chợ Nguyễn Tri Phương, tượng Phan Đình Phùng lại đặt ở đường Hải Thượng Lãn Ông - Châu Văn Liêm... Bít tất đều có hạn chế. Khâu quy hoạch thường kéo dài, việc chờ bố trí đặt tượng ngồi không gian nào, sửa tượng cũ hay xây tượng mới có khi chưa xong, thì tượng đã thi nhau “xuống sắc”. Võ Tiến