Riêng năm nay lần ngập lụt này đã là lần thứ 3
Đây chính là thảm họa môi trường do phát triển nóng ở nhiều địa phương. Một vị trực Ban Chỉ huy phòng bão lũ khoảng cứu nạn huyện Mường La, Sơn La cho rằng, cùng với việc cống thoát nước khu vực thị trấn Ít Ong của huyện ứ do lượng sa bồi đọng quá lớn khiến ngập lụt đã nằm ngoài kiểm soát của ngành chức năng, thì quá trình thi công nhà máy thủy điện Sơn La hình như đã lờ đi những nguy cơ về môi trường.
Trong một diễn biến liên quan đến hủy diệt môi trường, một thảm họa nhân tai ác liệt không kém vừa xảy ra tại Thanh Hóa. UBND tỉnh Lào Cai báo cáo tháng 7 vừa qua cho biết hiện toàn tỉnh đã cho phép gần 50 nhà đầu tư xây dựng khoảng 80 dự án thủy điện và đã tiến hành thu hồi đưa ra khỏi quy hoạch 53 dự án thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn.
Đã 5 năm nay mùa mưa năm nào tại khu vực này cũng xảy ra vài lần ngập lụt. Trận mưa này nước ngập sâu 1,5 mét, trải dài hàng trăm mét đường. Thiệt hại lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Người dân đóng vai trò quan trọng nhất trong hoạt động bảo vệ môi trường, còn các giải pháp, chính sách chỉ là hỗ trợ nhưng người dân đang phải trả một giá quá đắt cho sức khỏe của chính mình và cho môi trường sống. Trên thực tiễn còn quá nhiều vấn đề quan yếu tiếp chuyện cho thấy những lỗ hổng trong việc phát hiện và cảnh báo sớm thiên tai, nhân tai, gian đối phó với thảm họa… Đó là vấn đề phát triển kinh tế ồ ạt, thiếu bền vững.
Cần đề phòng lũ lên nhanh trên các sông suối, lũ quét và sạt lở đất đá, đặc biệt tại các khu vực vùng núi nơi có địa hình dốc. Điều này khiến hồ Nà Kè – nơi thoát nước từ khu vực này bị vùi lấp. Rõ ràng phát triển thiếu vững bền đã là một phần của thảm họa thiên tai. Bên cạnh những nguyên do khách quan nói trên, còn có một số duyên do chủ quan mà nếu đã tiên liệu và quyết liệt xử lý sẽ tránh được, các địa phương đã không phải chịu mất mát nhiều đến thế.
Rõ ràng trong ráng buồng giảm nhẹ thiệt hại do mưa lũ gây ra, thông điệp để an dân phải là những hành động chủ động, căn cơ ứng phó lâu dài chứ không thể chỉ tiếp ứng tình thế và "kịp thời” khi thiên tai đã tung hoành gây chết người trôi nhà, ảnh hưởng nặng nề tới cuộc sống và sản xuất các địa phương.
Trận lũ bùn tràn qua Bản Khoang (Sapa, Lào Cai) Những thiệt hại nghiêm trọng do thảm họa thiên tai, nhân tai vừa gây ra cũng đã hé lộ lỗ hổng không nhỏ trong công tác chuẩn bị phòng tránh thiên tai, song song cho thấy sự xao lãng đáng lo ngại đối với vấn đề môi trường trong phát triển, không chỉ tại khu vực miền núi phía Bắc.
Người và xe máy phải qua lại bằng thuyền, xe ô tô con không thể đi qua. Huyện đã tư vấn cho tỉnh, tỉnh đã yêu cầu với Trung ương xây dựng dự án hạ cấp xuống và đưa đường ống vào để tiêu nước cho khu tiểu khu 5 này sang bên khu thủy điện Sơn La.
Các nhà máy này không có giải pháp cụ thể nào để tránh nguy cơ lũ quét, như trồng cây chống sạt lở, xói mòn đất tại khu vực giải tỏa quanh các nhà máy thủy điện…Trong khi đó, hoạt động kinh doanh, xây dựng vẫn hàng ngày xả thải trực tiếp xuống sông, các nhà máy vẫn liên tiếp mọc lên, đe dọa hệ sinh thái và độ ổn định của các sườn núi. Tất tật đang tác động mạnh mẽ đến sức khỏe người dân nước ta.
Cần sự lãnh đạo, chỉ đạo chém của các cấp ủy Đảng, sự quản lý hợp nhất của quốc gia, sự dự hăng hái của các tổ chức chính trị - xã hội. Các chuyên gia Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhận định tháng 9 là thời kỳ bắt đầu mùa mưa ở các tỉnh Bắc và Trung Trung Bộ, có khả năng xảy ra các đợt mưa lớn trong giai đoạn ngắn.
Trận mưa lớn gây lũ quét thất kinh và sạt lở đất xảy ra từ ngày 3-9 tại các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Điện Biên, Lạng Sơn, Hà Giang, Thái Nguyên, Sơn La, Phú Thọ và Tuyên Quang đã làm 21 người chết tính đến sáng qua 6-9 chưa kể số mất tích hoặc mất nhà cửa, phá hủy 37 nhà sập đổ, cuốn trôi và làm hư hại nhiều làng bản, đường sá và nhiều công trình kênh mương, đê kè, cống bị hỏng.
Thanh Như. Công tác khắc phục hậu quả mưa lũ tại các địa phương hiện gặp muôn nghìn khó khăn do địa hình phức tạp, giao thông chia cắt. Giải pháp lâu dài như vậy mới giải quyết được.
Chỉ trong 3 ngày mưa to kéo dài tại đây mà hàng trăm hộ bị mất nhà cửa và phải di dời khẩn.
Tuy nhiên, hiện tượng này xét cho cùng chỉ là một dấu hiệu của thời tiết theo mùa và có thể coi là biểu lộ của kiểu thời tiết cực đoan được dự đoán sẽ xuất hiện ngày một nhiều tại đây do tác động của biến đổi khí hậu.
Phải thu hồi vì một số dự án đã "nuốt gọn” không ít đất rừng, cả rừng thiên nhiên, rừng phòng hộ, ảnh hưởng đến tài nguyên nước và diện tích rừng che phủ, tác động đến đất đai, ruộng nước, nhà cửa, hoa màu của dân. Nó cũng biểu lộ sự hạn chế trong hiểu biết khoa học và tuân luật pháp về môi trường của các chủ doanh nghiệp, sự lực bất tòng tâm của người dân trong việc hạn chế thấp nhất các dự án vốn tác động xấu tới môi trường sống toàn diện.
Trở lại với thông điệp an dân lâu dài, Thứ trưởng Bộ TN&MT kiêm Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Bùi Cách Tuyến khẳng định, bảo vệ môi trường là nhiệm vụ vừa phức tạp, cấp bách, có tính đa ngành và liên vùng rất cao.
Chỉ nạo vét cống rãnh 2 bên thì không thấm tháp nếu trời cứ nối mưa và không biết đến bao giờ mới hết ngập lụt? Người dân nơi đây đã đợi câu giải đáp từ 5 năm nay.
Điều này phải được cụ thể hóa bằng luật định mới, chế tài và hơn thế, quyền giám sát đích thực của dân. Ngày 2-9 người dân đã khai quật ít nhất 9 điểm và tìm thấy khoảng 21 phuy hóa chất có dung tích chứa khoảng 220 lít được chôn dưới lòng đất trong khuôn viên Công ty Nicotex Thanh Thái.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét