Khi người khổng lồ châu Á “hụt hơi”

Tuy mức tăng trưởng vẫn cao, nhưng điều mà nhiều người gọi là "phép lạ kinh tế Trung Quốc” dường như đã chấm dứt. Theo số liệu kinh tế 6 tháng đầu năm 2013 mà Cục Thống kê nhà nước Trung Quốc công bố ngày 15-7, tốc độ tăng trưởng GDP quý II của nước này giảm từ mức 7,7% của quý I xuống còn 7,5%, là mức thấp nhất trong hơn hai thập kỷ qua. Như vậy, trong 6 tháng đầu năm 2013, tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của Trung Quốc là 7,6%. Người phát ngôn Cục Thống kê nhà nước Trung Quốc Thịnh Lai Vận cho rằng, tốc độ tăng trưởng kinh tế quý II giảm nhẹ là kết quả chủ động điều chỉnh (kết cấu kinh tế) của Chính phủ nước này. Tốc độ tăng trưởng kinh tế quý II/2013 của Trung Quốc thấp nhất trong hơn hai thập kỷ không chỉ làm gia tăng sức ép hoàn tất mục tiêu GDP cả năm, mà còn khiến thị trường mới nổi, bao gồm khu vực Đông Nam Á chịu ảnh hưởng nặng nề. Ngay sau khi tỉ lệ tăng trưởng 7,5% của Trung Quốc được chính thức công bố, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) liền loan báo hạ mức tăng trưởng của các nước đang phát triển ở châu lục này từ 6,6% còn 6,3%. Đối với năm 2014, ADB dự định tăng trưởng sẽ chỉ là 6,4% thay vì 6,7%. Ít của ADB nhận định, sự "hụt hơi” của nền kinh tế Trung Quốc "làm thiệt hại đến tăng trưởng của toàn khu vực Đông Á, và phần nào đó là Đông Nam Á, nơi mà Philippines và các nước lớn của ASEAN vẫn có tăng trưởng khá tốt”. Đông Á sẽ chỉ tăng trưởng khoảng 6,7% trong năm 2013 và 2014 thay vì 7,1% như dự kiến. Còn tại Đông Nam Á, tỉ lệ này là 5,2% cho năm 2013 và 5 ,6% cho năm 2014, so với dự báo 5,7% trước đây. Trong 15 năm qua, tổng mức đàm đạo thương mại giữa Trung Quốc và ASEAN đã tăng hơn 30 lần. Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại cốt của ASEAN. Thành thử, khi kinh tế Trung Quốc suy giảm, ảnh hưởng của nó chắc chắn sẽ trùm cả khu vực này, đặc biệt là với các nước xuất khẩu nguyên liệu như Indonesia và Thái Lan. Theo tờ "Kinh tế Nhật báo” của Hong Kong (Trung Quốc), hàng hóa xuất khẩu của Indonesia, nước lớn nhất về kinh tế của ASEAN, sang thị trường Trung Quốc cốt tử là than, thiếc, cao su, ca cao và dầu cọ… Nhờ đó, trong 6 năm qua, kinh tế Indonesia đã có 5 năm tăng trưởng trên 6%. Cùng với sự sụt giảm về nhu cầu của Trung Quốc, giá hàng hóa giảm mạnh đã làm liên lụy tới kinh tế Indonesia. Quý I/2013, GDP của Indonesia chỉ tăng 6%, là mức thấp nhất trong hai năm rưỡi qua. Giống Indonesia, Thái Lan cũng bị ảnh hưởng bởi sự thu hẹp nhu cầu của thị trường Trung Quốc. Xuất khẩu tháng 5-2013 của Thái Lan đã giảm 5,3% so với cùng kỳ, trong đó linh kiện điện tử và cao su là hai ngành hàng xuất khẩu sang Trung Quốc nằm trong khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất. Ủy ban nhà nước về phát triển kinh tế và tầng lớp Thái Lan (NESDB) mới đây cho biết, tăng trưởng GDP quý I/2013 của nước này chỉ đạt 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái đốn do sản lượng công nghiệp sụt giảm mạnh. Đây đích thực là một sự giật lùi lớn so với mức tăng trưởng kỷ lục đạt được vào quý IV/2012 (19,1%) . Theo các nhà phân tách, có ba yếu tố khiến tăng trưởng của Trung Quốc giảm sút. Trước hết là chính sách chú trọng tăng trưởng vững bền và chất lượng, đặt dấu chấm hết cho việc lấy tăng trưởng GDP làm mục tiêu. Kế đến, Trung Quốc đã bước vào giai đoạn trả nợ kéo dài. Cuối cùng là dân số trong độ tuổi lao động ở Trung Quốc đã giảm sút đáng kể, cùng với các biện pháp canh tân cơ cấu không đầy đủ. Những căn nguyên đó đang trở thành chướng ngại tiềm ẩn cho tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và khiến nền kinh tế ở các nước khác trong khu vực lểu đểu theo. Châu Giang